Do właściwości Referatu Spraw Obywatelskich i Ochrony Środowiska należy prowadzenie spraw w dziedzinie spraw obywatelskich związanych z ewidencją ludności, ochroną środowiska, rolnictwa, leśnictwa i zarządzania kryzysowego, a w szczególności:

1) prowadzenie spraw ochrony przeciwpożarowej na terenie Gminy,
2) prowadzenie obsługi kancelaryjno-biurowej jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej z terenu Gminy,
3) współdziałanie z OSP z terenu Gminy w zakresie zakupu sprzętu i wyposażenia, w szczególności opracowanie i przeprowadzenie postępowań przetargowych, oraz dokumentów o ich zewnętrzne finansowanie,
4) prowadzenie spraw wynikających z pełnienia przez Wójta funkcji Szefa Obrony Cywilnej Gminy:
a) zabezpieczenie prac i działania Zespołu Kierowania Obroną Cywilną w czasie wystąpienia nadzwyczajnych zdarzeń i zagrożeń (klęsk żywiołowych, stanu wojny itp.),
b) obsługa Zespołu Reagowania Kryzysowego,
5) realizacja zadań obronnych,
6) pełnienie funkcji Pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych i realizacja zadań z zakresu z ochrony informacji niejawnych,
7) prowadzenie kancelarii tajnej,
8) prowadzenie spraw wynikających z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
9) koordynowanie działań w zakresie zapobiegania i zwalczania patologii społecznej,
10) współpraca z Zakładami Opieki Zdrowotnej z terenu gminy oraz Narodowym Funduszem Zdrowia w zakresie profilaktyki zdrowotnej,
11) współpraca z GOPS w zakresie realizowanych zadań związanych z pomocą dla mieszkańców gminy
12) prowadzenie spraw z zakresu ewidencji ludności,
13) prowadzenie postępowań i wydawanie decyzji administracyjnych w sprawach spornych o zameldowanie oraz wymeldowanie,
14) współdziałanie z ministrem właściwym ds. wewnętrznych i administracji, Rządowym Centrum Informacyjnym, Centralnym Biurem Adresowym, Wojskowymi Komendantami Uzupełnień,
15) udostępnianie danych osobowych ze zbiorów meldunkowych zgodnie z obowiązującymi przepisami,
16) współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w zakresie podejmowanych działań skierowanych do osób uprawnionych do alimentów,
17) przygotowywanie kierunków działań oraz projektów uchwał i zarządzeń w zakresie zadań realizowanych przez referat,
18) przygotowywanie decyzji oraz opinii dotyczących gospodarki odpadami innymi niż niebezpieczne, przeznaczonymi do wykorzystania lub unieszkodliwiania,
19) przygotowywanie zezwoleń i decyzji administracyjnych w zakresie działania referatu, w tym ich rejestracja:
a) usługi w zakresie usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
b) prowadzenie działalności ochronnej przed bezdomnymi zwierzętami i prowadzenie rejestrów w tym zakresie,
c) na posiadanie psów ras uznanych za agresywne
20) prowadzenie spraw z zakresu rolnictwa, leśnictwa i ochrony środowiska,
21) współdziałanie z odpowiednimi organami administracji rządowej i samorządowej oraz kontrola w zakresie: ochrony wód i gleby przed zanieczyszczeniami, zmniejszenia hałasu i wibracji oraz ochrony powietrza,
22) prowadzenie gospodarki leśnej, gromadzenie i przesyłanie zaopiniowanych wniosków rolników o pokrycie kosztów zalesienia,
23) prowadzenie spraw związanych z utrzymaniem porządku i czystości na terenie gminy, prowadzenie ewidencji zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków,
24) współdziałanie z kołami łowieckimi,
25) naliczanie opłat za korzystanie ze środowiska oraz prowadzenie ewidencji w tym zakresie wymaganej ustawą Prawo ochrony środowiska,
26) prowadzenie spraw w zakresie zwalczania zakaźnych chorób zwierzęcych, ochrony roślin uprawnych,
27) realizacja zadań wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,
28) prowadzenie zadań związanych z ewidencją i utrzymaniem miejsc pamięci narodowej oraz historycznych zlokalizowanych na terenie gminy,
29) realizacja zadań związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi przez Gminę, w tym w szczególności:
a) opracowanie i przedłożenie do podjęcia dokumentów będących podstawą do realizacji przez Gminę obowiązku wynikającego z ustawy,
b) informowanie mieszkańców o zmianach przepisów prawa w tym zakresie,
c) prowadzenie sprawozdawczości z realizacji zadań w tym zakresie,
d) prowadzenie spraw związanych z postępowaniem w sprawie określenia zaległości w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi,
e) organizacja procedury udzielenia zamówienia publicznego w zakresie wyboru wykonawcy realizującego odbiór odpadów komunalnych w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych,
f) bieżąca współpraca z podmiotami realizującymi usługi odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
g) wyznaczanie i prowadzenie Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych,
h) przyjmowanie i weryfikacja kwartalnych sprawozdań sporządzanych przez podmioty odbierające odpady komunalne, sporządzenie sprawozdań i informacji w tym zakresie,
i) kontrola i nadzór w zakresie przestrzegania przepisów ustawy na terenie gminy Olszewo-Borki,
j) naliczanie kar pieniężnych dla przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od mieszkańców indywidualnych.
30) koordynacje działań związanych z możliwością pozyskiwania funduszy zewnętrznych grantów oraz realizacji programów pomocowych przez referat w ramach prowadzonych zadań,
31) inicjowanie działań w zakresie pozyskiwania środków zewnętrznego finansowania w zakresie ochrony środowiska, ochrony przeciw pożarowej,
32) współpraca w przygotowywaniu projektów i wniosków aplikacyjnych o zewnętrzne źródła finansowania z innymi komórkami i podmiotami,
33) przygotowywanie sprawozdań i informacji z realizacji projektów wspartych zewnętrznym finansowaniem.